Dalam ekonomi global yang saling berhubung pada masa kini, perniagaan perlu menavigasi pelbagai faktor luaran yang kompleks, dengan pengaruh politik memainkan peranan penting dalam membentuk dinamika pasaran, operasi strategik, dan keuntungan jangka panjang. Sebagai komponen asas dalam kerangka analisis PESTLE, landskap politik merangkumi dasar kerajaan, rangka kerja kawal selia, perjanjian perdagangan, undang-undang percukaian, dasar buruh, dan kestabilan geopolitik.

Bagi perniagaan yang beroperasi di Malaysia, ASEAN, dan pasaran antarabangsa, pemahaman mendalam mengenai faktor politik adalah penting untuk mengurangkan risiko serta mengenal pasti peluang dalam persekitaran peraturan dan dasar yang sentiasa berkembang.

1. Peranan Strategik Faktor Politik dalam Pengambilan Keputusan Perniagaan

Faktor politik memberikan pengaruh secara langsung dan tidak langsung terhadap perniagaan. Kerajaan membentuk industri melalui pelaksanaan peraturan, dasar fiskal, dan undang-undang perdagangan yang menentukan iklim ekonomi. Kestabilan institusi politik, ketelusan dalam tadbir urus, serta kebolehramalan dasar adalah pertimbangan utama dalam perancangan korporat jangka panjang. Syarikat yang beroperasi merentasi pelbagai bidang kuasa perlu menjalankan penilaian risiko politik secara menyeluruh bagi membuat keputusan pelaburan dan operasi yang tepat.

Antara pertimbangan politik utama bagi perniagaan termasuk:

• Rangka Kerja Perundangan dan Kawal Selia – Memastikan pematuhan terhadap undang-undang kebangsaan dan antarabangsa berkaitan percukaian, perdagangan, dan tatakelakuan korporat.
• Kestabilan Politik dan Konsistensi Dasar – Menilai kesan pilihan raya, struktur tadbir urus, dan perubahan dasar terhadap operasi perniagaan.
• Perjanjian Perdagangan dan Tarif – Menganalisis implikasi perjanjian perdagangan bebas, dasar perlindungan ekonomi, dan sekatan ekonomi.
• Percukaian dan Dasar Fiskal – Memahami kadar cukai korporat, insentif pelaburan, serta corak perbelanjaan kerajaan.
• Undang-Undang Buruh dan Peraturan Pekerjaan – Mengkaji dasar gaji, hak tenaga kerja, dan sekatan terhadap pekerja asing.
• Pelaburan Sektor Awam – Mengenali peranan perbelanjaan kerajaan dalam infrastruktur, pendidikan, dan transformasi digital.

Dengan menganalisis elemen-elemen ini secara sistematik, perniagaan boleh menjangka gangguan, melaraskan strategi mereka dengan sewajarnya, dan mendapatkan kelebihan daya saing dalam persekitaran politik yang kompleks.

2. Pengaruh Dasar Kerajaan terhadap Strategi Perniagaan di Malaysia, ASEAN, dan Pasaran Global

2.1 Pematuhan Kawal Selia: Mengurus Kerumitan dan Memastikan Adaptasi

Kerajaan menetapkan rangka kerja kawal selia untuk mengekalkan persaingan yang adil, melindungi pengguna, dan memastikan kestabilan ekonomi. Perubahan peraturan—seperti undang-undang perlindungan data, mandat alam sekitar, atau keperluan pematuhan industri—boleh memberi kesan besar terhadap operasi perniagaan dan struktur kos.

Sebagai contoh, pelaksanaan Peraturan Perlindungan Data Umum (GDPR) di Kesatuan Eropah memaksa perniagaan global menilai semula strategi pengurusan data mereka, meningkatkan kos pematuhan tetapi juga memperkukuh kepercayaan pengguna. Begitu juga, institusi kewangan di seluruh dunia mesti mematuhi peraturan Anti Pengubahan Wang Haram (AML) yang semakin ketat.

Di Malaysia dan ASEAN, syarikat perlu mematuhi pelbagai rangka kerja kawal selia, seperti:

• Akta Persaingan Malaysia 2010, yang melarang tingkah laku anti-persaingan dan memastikan keadilan pasaran.
• Akta Perlindungan Data Peribadi (PDPA), yang memberi kesan kepada perniagaan digital serta memerlukan langkah keselamatan siber yang kukuh.
• Peraturan ekonomi digital ASEAN, yang memudahkan aliran data rentas sempadan sambil mengenakan keperluan keselamatan siber.

Tindak Balas Strategik: Syarikat harus melabur dalam kepintaran kawal selia, berinteraksi secara proaktif dengan pembuat dasar, dan membangunkan rangka kerja pematuhan yang fleksibel untuk menghadapi perubahan perundangan.

2.2 Kestabilan Politik dan Kebolehramalan Dasar: Memudahkan Pelaburan Jangka Panjang

Kestabilan politik meningkatkan keyakinan pelabur, manakala ketidakpastian politik boleh menghalang pelaburan dan mengganggu kesinambungan perniagaan. Risiko politik—termasuk ketidakstabilan tadbir urus, perubahan dasar yang mendadak, dan nasionalisasi aset—boleh mengubah landskap perniagaan dengan ketara.

Malaysia secara tradisional mengekalkan persekitaran politik yang mesra pelabur, namun perubahan kepimpinan sejak 2018 telah memperkenalkan ketidaktentuan dasar yang memberi kesan kepada projek infrastruktur utama. Negara-negara ASEAN, dengan struktur tadbir urus yang berbeza, juga mengalami perubahan politik berkala yang mempengaruhi perancangan ekonomi dan aliran pelaburan asing.

Contohnya:

• Perubahan kepimpinan di Malaysia sejak 2018 menyebabkan ketidaktentuan dalam projek infrastruktur awam, seperti projek Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR) dengan Singapura.
• Pemindahan ibu negara Indonesia dari Jakarta ke Nusantara mencerminkan perubahan strategik dalam pembangunan ekonomi negara.
• Komitmen ASEAN terhadap liberalisasi perdagangan melalui RCEP mengurangkan halangan perdagangan merentasi ekonomi Asia-Pasifik.

Tindak Balas Strategik: Syarikat harus mengintegrasikan analisis risiko politik dalam pengambilan keputusan strategik, menjalankan perancangan senario, dan mempelbagaikan pendedahan pasaran untuk mengurangkan risiko akibat ketidakstabilan politik.

2.3 Dasar Perdagangan dan Proteksionisme: Menyesuaikan Diri dengan Rantaian Bekalan Global yang Berubah

Kerumitan dasar perdagangan antarabangsa, ditambah dengan pergerakan perlindungan ekonomi di ekonomi utama, telah memaksa perniagaan menilai semula strategi rantaian bekalan mereka.

Perkembangan utama yang membentuk perdagangan di Malaysia dan ASEAN termasuk:

• Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA) – Mengurangkan tarif antara negara anggota, meningkatkan perdagangan serantau.
• Perkongsian Ekonomi Komprehensif Serantau (RCEP) – Memperluaskan perdagangan merentasi ASEAN, China, Jepun, Korea Selatan, Australia, dan New Zealand.
• Penglibatan Malaysia dalam CPTPP – Menggalakkan perdagangan antarabangsa tetapi memerlukan daya saing tinggi daripada perniagaan tempatan.

Konflik geopolitik, seperti perang perdagangan AS-China, telah mengganggu rantaian bekalan global, memaksa ekonomi ASEAN—termasuk Malaysia—untuk menyesuaikan dasar perdagangan mereka bagi melindungi eksport dan daya saing sektor perkilangan.

Tindak Balas Strategik: Korporat harus memanfaatkan perjanjian perdagangan serantau, membina rantaian bekalan pelbagai sumber, dan menggunakan kelebihan tarif untuk mengekalkan daya tahan dalam persekitaran perdagangan yang berubah-ubah.

3. Memperkukuh Ketahanan Politik: Strategi Proaktif bagi Perniagaan di Malaysia, ASEAN, dan Global

Untuk berjaya dalam persekitaran politik yang tidak menentu, perniagaan harus menerapkan pendekatan berstruktur dalam mengurus risiko politik:

• Penilaian Risiko Politik – Memonitor indikator politik dan ekonomi utama, kitaran pilihan raya, serta pengumuman dasar di pasaran operasi.
• Penglibatan Pemegang Taruh – Menjalin hubungan strategik dengan pembuat dasar, persatuan perdagangan, dan institusi kerajaan untuk mendapatkan pandangan kawal selia.
• Fleksibiliti Operasi – Membangunkan rancangan kontingensi, mempelbagaikan rantaian bekalan, dan mengoptimumkan struktur kewangan untuk menyesuaikan diri dengan perubahan politik.

Kesimpulan

Faktor politik bukan sekadar risiko, tetapi juga pertimbangan strategik yang boleh dimanfaatkan untuk pertumbuhan. Dengan menilai trend politik secara sistematik dan menyesuaikan strategi dengan perubahan dasar kerajaan, perniagaan di Malaysia, ASEAN, dan peringkat global boleh meningkatkan daya tahan, mendorong inovasi, serta memperoleh kelebihan daya saing dalam ekonomi yang sentiasa berubah.